บทคัดย่อ

หัวข้อการศึกษาอิสระ การจัดการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์กับศักยภาพของชุมชน
บ้านปลายอวน ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี
จังหวัดนครศรีธรรมราช
ผู้วิจัย ชุลีพร ราชเวช
ระดับการศึกษา ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสหวิทยาการเพื่อการพัฒนา ท้องถิ่น
พ.ศ. 2550
ประธานกรรมการที่ปรึกษา ดร.ทวิช บุญธิรัศมี
กรรมการที่ปรึกษา ดร.ศรีปริญญา ธูปกระจ่าง
กรรมการที่ปรึกษา ดร.มงคล นาฏกระสูตร
กรรมการที่ปรึกษา อาจารย์สามารถ จันทร์สูรย์
_________________________________________________________________________-_____
การศึกษาอิสระเรื่องการจัดการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ของชุมชนบ้านปลายอวน ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาถึงศักยภาพชุมชนบ้านปลายอวน ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช เพื่อศึกษารูปแบบการมีส่วนร่วมของชุมชนในการจัดการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ของชุมชนบ้านปลายอวน ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ประชากรที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ประชากรที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านปลายอวน ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ประชากรที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านปลายอวน ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราชจำนวน 15 คนโดยใช้วิธีการ สุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสัมภาษณ์ และ แบบการจัดเวทีสนทนากลุ่ม ( Fogus group) โดยจัดเวทีสนทนาแลกเปลี่ยนเรียนรู้เรื่องการจัดการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ของชุมชนบ้านปลายอวน ประกอบด้วย ผู้อาวุโส ผู้รู้ ผู้นำหมู่บ้าน สมาชิกสภาเทศบาลพรหมโลกและ ผู้แทนชุมชน การเก็บรวบรวมข้อมูลจากเอกสาร การศึกษางานวิจัยที่เกี่ยวข้องและการลงพื้นที่ไปเก็บข้อมูลในชุมชนบ้านปลายอวน ด้วยวิธี การพบกับกลุ่มตัวอย่างตอบแบบสัมภาษณ์อย่างเจาะลึก การประชุมกลุ่มย่อย โดยลงพื้นที่เก็บข้อมูลในการทำวิจัยตั้งแต่ วันที่ 1 พฤศจิกายน 2550 ถึง 15 มีนาคม 2551 ผู้ศึกษาเป็นผู้เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยตนเองของทุกกิจกรรม จากนั้นบันทึกข้อมูลและผลการวิเคราะห์หลังจากจัดเก็บทุกระยะ ใช้การตีความวิเคราะห์ข้อมูลผสมผสานระหว่างการวิจัยแบบพรรณนา และการวิจัยเชิงอธิบาย วิเคราะห์และสังเคราะห์ จำแนกข้อมูล สรุป อภิปรายผล และเสนอผลการวิจัย
ผลการวิจัยพบว่าผลศักยภาพชุมชนบ้านปลายอวน ตำบลพรหมโลก อำเภอพรหมคีรี จังหวัดนครศรีธรรมราช สามารถแยกได้คือ ค้นพบศักยภาพของชุมชน ประชากรในชุมชนบ้านปลายอวนมีศักยภาพ มีการรวมตัวกันเพื่อทำกิจกรรมกลุ่ม ค้นพบทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม ที่อุดมสมบูรณ์ของชุมชนบ้านปลายอวน เช่น ภูเขา น้ำตก แหล่งน้ำ พรรณไม้ สัตว์ต่างๆ สรุปผลรูปแบบการมีส่วนร่วม ของชุมชนในการจัดการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ ของชุมชนบ้านปลายอวน มีการร่วมคิด ร่วมวางแผน ร่วมปฏิบัติและร่วมรับผลประโยชน์ร่วมกัน รูปแบบการท่องเที่ยวป่า 3 วัน 2 คืนของชุมชนบ้านปลายอวน การท่องเที่ยวป่า 2 วัน 1 คืนของชุมชนบ้านปลายอวน และรูปแบบการท่องเที่ยวป่า 1วัน ไม่ค้างคืน และ รูปแบบการให้บริการที่พักแบบ Homestay
ข้อเสนอแนะจากการวิจัยครั้งนี้หากประชาชนในชุมชน มีโอกาสได้ร่วมดำเนินการตั้งแต่ต้น แล้วหน่วยงานภาครัฐระดับล่างควรจะดูแลส่งเสริมการท่องเที่ยวอย่างทั่วถึง อีกทั้งประชาชนในชุมชนบ้านปลายอวนส่วนใหญ่เป็นเครือญาติกัน ผู้เกี่ยวข้องกับการจัดการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์บ้านปลายอวน แบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือกลุ่มที่เน้นเรื่องของการอนุรักษ์ธรรมชาติ ต้นน้ำ สวนสมรม และสนใจให้บริการเป็นมัคคุเทศก์นำทางเดินป่า ให้ความรู้เรื่องของพันธุ์ไม้หายาก สมุนไพรในป่าและเน้นการอนุรักษ์ป่าไม้ ส่วนอีกกลุ่มให้ความสนใจเรื่อง การให้บริการที่พักโฮมสเตย์ ไว้ให้บริการนักท่องเที่ยวแต่ไม่ได้ทำกิจกรรมอื่นร่วม ดังนั้น หากทั้งสองกลุ่มได้ปรึกษาหาข้อตกลงร่วมกัน เพื่อพัฒนาชุมชนและการท่องเที่ยวของชุมชนไปในทิศทางเดียวกันที่ทุกคนพอใจก็จะเกิดประโยชน์สูงสุด